ଭୁବନେଶ୍ୱର(ବଡ଼ ଖବର ବ୍ୟୁରୋ): ସୁଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶା ପଛୁଆ । ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ନିରନ୍ତର ବିକାଶ ଓ ସମତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଦର୍ଶନ ନୈରାଶ୍ୟଜନକ। ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ ସ୍ଥିତ ଲୋକ ବ୍ୟପାର କେନ୍ଦ୍ର ଦ୍ଵାରା ପ୍ରକାଶିତ ପବ୍ଲିକ ଆଫାୟାରର୍ସ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ୨୦୨୧ରେ ଓଡ଼ିଶା ଏଭଳି ତଥ୍ୟ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧି ଧରି କ୍ଷମତାରେ ଥିବା ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିଜେଡି ସରକାର ଥିବା ସତ୍ତେ୍ୱ ଏପରକି ହୋଇଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ସେପଟେ ଏକ ମାନ୍ୟତାରେ ଓଡ଼ିଶା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଶାସନ ସହ ବୃହତ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି । ତେବେ ବାଙ୍ଗାଲୋର ସ୍ଥିତ ଥିଙ୍ଗ-ଟ୍ୟାଙ୍ଗ ପବ୍ଲିକ ଆଫେୟାର୍ସ ସେଣ୍ଟର ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଶାସନର ମାପ, ମାଇନସ ୧.୪୬୨ ଇକ୍ୱିଟି ସ୍କୋର ସହିତ ୧୮ଟି ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ପରେ ଓଡ଼ିଶା ୧୭ ତମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ଉପରେ ଆଧାର କରି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା ଅନୁଯାୟୀ ସୂଚକାଙ୍କ ରାଙ୍କିଙ୍ଗ ଗଣନା କରାଯାଇଛି । ଯାହା ସମୁଦାୟ ୪୩ ସୂଚକକୁ ନେଇ ଗଠିତ ।
ଏହା ଛଡ଼ା ଇକ୍ୱିଟି ସ୍କୋର ପାଞ୍ଚଟି ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଆଧାରିତ । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା, ଦୁର୍ନୀତି ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ସ୍ୱର ଏବଂ ଉତ୍ତରଦାୟିତ୍ୱ, ଆଇନର ନିୟମ ଏବଂ ନିୟାମକ ଗୁଣ । ବିହାର, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ହରିୟାଣା ସମେତ ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ଥିତିକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ସହ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ତଥା ସ୍ଥିରତା ବଜାୟ ରଖିଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଶା ଗତବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନ ତଳକୁ ଖସିଛି । ମାଇନସ ୧.୧୫୫ ସ୍କୋର ସହିତ, ଓଡ଼ିଶା ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ୧୫ ତମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଥିଲା । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ ବରଂ ୨୦୧୬ରେ ପାକ୍ ସୂଚକାଙ୍କ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପରଠାରୁ ଇକ୍ୱିଟି ବର୍ଗ ଅଧିନରେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ରାଜ୍ୟ ନିମ୍ନ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଆସୁଛି । ୨୦୧୯ ମସିହାରେ ୧୬ ତମ ସ୍ଥାନ, ୨୦୧୮ ମସିହାରେ ୧୭ ତମ ସ୍ଥାନ, ୨୦୧୭ ମସିହାରେ ୧୬ ତମ ସ୍ଥାନ ଏବଂ ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ୧୭ ତମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଥିଲା ।
ତଥାପି ଓଡ଼ିଶା ଉନ୍ନତି କରିଛି ବୋଲି ବିଭିନ୍ନ ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥାଏ । ଏପରି ପ୍ରକାଶ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଯୋଜନା ଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଅନ୍ୟପଟେ କଭରେଜ ଏବଂ ଆକ୍ସେସ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍କିମ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ଓଡ଼ିଶା ଭଳି ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଶାସନରେ କୌଣସି ଉନ୍ନତି ହୋଇନଥିଲା । ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ ଶିଶୁ ବିକାଶ ସେବା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ରାଜ୍ୟ ଶୀର୍ଷରେ ରହିଛନ୍ତି । ସମାଗ୍ରା ଶିଖିଆ ଅଭିଯାନରେ ଦ୍ୱିତୀୟ, ମାହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଜାତୀୟ ଗ୍ରାମୀଣ ନିଯୁକ୍ତି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ସ୍କିମରେ ତୃତୀୟ, ମଧ୍ୟମ ଦିନର ଭୋଜନରେ ଅଷ୍ଟମ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଅଷ୍ଟମ ସ୍ଥାନରେ ଓଡ଼ିଶା ରହିଛି ।